Mediatrainingtip 3: Lastige vragen van journalisten herformuleren
“Ben jij als mediatrainer niet voortdurend bezig om bedrijfsleiders en politici beter te leren liegen?”
Zo’n vraag kreeg ik eens in een talkshow. Maar hoe ga je daar nu mee om?
Natuurlijk leer ik mijn klanten niet om beter te liegen. Maar als ik dat als antwoord zou geven dan komt dat heel defensief en negatief over.
Stel je voor hoe ik dan gequoot zou kunnen worden: mediatrainer Evert van Wijk zegt: ik leer mijn klanten niet om beter te liegen.
Met zo’n quoot wil ik echt niet in het nieuws komen.
Net als die bedrijfsleider die antwoordt nee, die rook is niet giftig als hem net die vraag werd gesteld.
Of een politicus die desgevraagd antwoordt dat hij er helemaal niet alleen voor de rijken is…
Ik ben er dan bijna zeker van dat de journalist juist dat stukje eruit knipt en in zijn uitzending plempt.
Gevolg is dat het de zaken alleen maar erger maakt.
Daarom moet je In dergelijke gevallen lastige en negatieve vragen van journalisten herformuleren, ofwel ‘down playen’.
Ik zeg dus NIET dat je ervoor moet wegduiken of eromheen moet draaien! Ik zeg herformuleren!
Dus als een journalist jou in de toekomst vraagt of die rook giftig is, dan is het heel legitiem om hem ongeveer het volgende te antwoorden: ‘wat u me eigenlijk vraagt is of er gevaar is voor de volksgezondheid in de omgeving? Welnu metingen hebben uitgewezen dat dit niet niet het geval.
of als politicus die de vraag krijgt of hij er alleen is voor de rijken:
‘Nee, dat klopt niet. Wij zijn er juist voor alle inwoners… Daarom zijn wij voorstander om maatregel X en Y te nemen omdat alle groepen in de samenleving daar voordeel bij hebben…
En als een journalist mij vraagt of ik mijn klanten beter leer liegen, dan kan ik zeggen:
u vraagt mij eigenlijk wat ik met mediatraining bij mijn klanten wil bereiken?
Welnu, ik leer ze vooral om vaak ingewikkelde onderwerpen op een compacte, heldere en begrijpbare wijze in de media uit te leggen en dat levert alleen maar winnaars op.
de allerbelangrijkste winnaar is natuurlijk de kijker of luisteraar, want die snapt mijn verhaal nu beter
de programmamaker, want die heeft iemand uitgenodigd die het helder en begrijpelijk kan uitleggen
en last but not least jijzelf als studiogast.
Want zeg nu zelf, als u na uw mediaoptreden thuiskomt en uw vrienden of je partner zegt tegen je, zo dat heb je keurig gezegd, dan zal dat ook je eigen zelfvertrouwen een extra boost geven…
Zowel tijdens mediatraining als in een echt studiogesprek zie ik mensen vaak worstelen met vragen waarop ze het antwoord niet weten. Raar, eigenlijk, want je wordt natuurlijk niet verondersteld om alles te weten. Het is daarom in heel veel gevallen zo dat je gewoon kunt antwoorden: ‘ik weet het niet’.
Natuurlijk word je wel verondersteld dat je bepaalde dingen wel weet. Als je HR-manager bent en je zit in een programma dat gaat over de krapte op de arbeidsmarkt en je weet niet hoeveel vacatures je bedrijf heeft openstaan ,dan sla je natuurlijk een modderfiguur. Maar als je als HR-manager de vraag krijgt of de oorlog in Oekraïne zal leiden tot een andere marketingaanpak, dan is het duidelijk dat dit buiten je expertise is en dat je daarop dus geen (zinnig) antwoord kunt geven.
Onthoud: als je het antwoord niet weet, zeg het gewoon. Maar probeer wel uit te leggen waarom je het niet weet. Bijvoorbeeld: ‘ ik ben geen marketing expert. Om vervolgens het bruggetje te maken naar wat je wel weet.
Een jaar of 5 geleden maakte ik het tijdens een mediatraining voor het eerst mee: iemand die spontaan een D66-tertje deed, ofwel deed alsof hij druk aan het bellen was toen hij door mij als mediatrainer en een cameraman werd besprongen. Goed gevonden zei ik.
Het is inderdaad zo dat mensen geneigd zijn om de telefoon bijna altijd voorrang te geven, ook als je druk in gesprek met iemand bent.
Eigenlijk wist ik dat als kind al. Als mijn moeder me om boodschappen stuurde en ik mijn bestelling bij de bakker of de slager aangereikt kreeg, had de telefoon altijd voorrang. Zelfs als je net aan het afrekenen was.
Op zich is de truc met de telefoon daarom niet zo slecht. Toen die ‘slimme Henkie’ dat 5 jaar bij mij als mediatrainer voor het eerst deed, liet ik me aanvankelijk ook op het verkeerde been zetten.
Maar als je zo’n truc te pas en te onpas uithaalt en ook nog eens massaal toepast dan komt er snel sleet op. Doe het dus niet voortdurend en zeker niet als groep, omdat de mediacoach van D66 dat net aan iedereen geadviseerd zou hebben. En zeker niet als deze truc zou moeten dienen om de Me Too crisis binnen die partij onder het kleed te helpen schuiven. Het resultaat was dat D66, ook als het ging om de uitvoering van hun crisiscommunicatie, dubbel voorwerp werd van nationale spot.
Goed omgaan met een ambush-interview hoeft echt niet moeilijk te zijn. Als je op straat of in de wandelgangen overvallen wordt door een journalist met of zonder camera en je hebt om diverse redenen nog niks te vertellen, ga dan als volgt te werk:
stop met lopen en neem de vraag in ontvangst
begin vervolgens rustig verder te lopen en zeg tegen de journalist dat je over de kwestie niks kan zeggen. Vaak kan je daar een reden voor geven en geef die dan ook. Redenen kunnen zijn, ik ben niet de juiste persoon omdat:
ik geen expert op dit gebied ben
ik ben niet bevoegd,
ik heb daarover geen verdere informatie beschikbaar
we houden daarover straks een persconferentie en dan zullen al uw vragen worden beantwoord,
Enzovoorts
Intussen blijf je gewoon verder lopen naar je auto, de deur van de vergaderzaal of de lift. En…, je blijft vooral vriendelijk!
Natuurlijk blijft de journalist aandringen zolang je niet buiten gezichts- en gehoorsafstand bent. Loop echter gedecideerd door ( niet rennen, want dat lijkt op vluchtgedrag) en leg uit dat je de journalist graag zou willen verder helpen, dat je begrijpt dat hij ook zijn werk moet doen, maar dat hij als journalis ook moet begrijpen dat jij om de zojuist gegeven reden(en) verder niks kan toevoegen. Pas als de deur van de lift, je auto of vergaderzaal achter je gesloten is, ben je veilig.
Mochten de beelden van zo’n overval toch uitgezonden worden, wat qua nieuwswaarde zeer onwaarschijnlijk is, dan kom je in ieder geval nog vriendelijk over in plaats van die geen commentaar roepende oud-burgemeester in dit filmpje die bovendien de journalisten ook nog eens denkt te moeten schofferen…
Tenenkrommend en Buitenhof onwaardig. Zo zou ik het interview van de gemiste kansen willen omschrijven dat Maaike Schoon gisteren had met de Russische ambassadeur in Nederland over Oekraïne. Je kunt het hele interview terugzien op https://lnkd.in/eJWxkcWm In onderstaande video leg ik uit waarom ik zelden zo’n slecht interview gezien heb. #Buitenhof#oekraine#Russische_ambassadeur#Maaike_Schoon
